کتابخانه جایی است که کتابخوانها به آن اشتیاق و علاقه خاصی دارند. شما هم احتمالا زیاد کتاب میخوانید که گذرتان به اینجا افتاده است. تا حالا عجیب ترین کتابخانه های جهان را دیدهاید؟
لابد با خودتان میگویید اگر میدانستم عجیب ترین کتابخانه های دنیا کجاست که میرفتم بازدیدشان و دیگر وقت گوگل را نمیگرفتم!
لطفا تند نروید!
انتظار نداریم که دور دنیا را برای بازدید از عجیب ترین کتابخانه های جهان گشته باشید.
اما احتمال دادیم آنقدر عاشق کتاب و کتابخوانی بوده باشید که در خواب و خیالتان خاص ترین کتابخانههای دنیا را تصور کرده باشید وگرنه تصویری که از کتابخانههای معمولی در ذهن داریم، ساختمانی است از سیمان و آجر و آهن که معماریهای مختلف، یکی را از یکی زیباتر میکند اما باز هم خاص یا عجیب نیستند، چون هر چه باشد ساختماناند دیگر!
چندهزارتا کتاب هم با نظم و ترتیب یکجا نشستهاند، در فضایی امن و ساکت و آرام.
حالا تصمیم داریم با معرفی ۸ مورد از خاص ترین کتابخانه های دنیا تصویر ذهنی شما از همه کتابخانههای معمولی را به هم بریزیم! با ما همراه باشید.
جهت اطلاع از سایر خدمات چاپ روز میتوانید روی لینک زیر کلیک کنید
کتابخانه های عجیب جهان: چرا این کتابخانه عجیب است؟!
در بعضی از کشورها کتابخانه هایی هستند که با عقل جور در نمیآید!
خیلی وقتها دلیل اینکه چرا یک کتابخانه باید اینقدر عجیب و غریب باشد، مشخص نیست اما احتمالا ترفندی شگفتآور برای ترغیب مردم به کتاب خواندن به حساب میآید. میخواهند خلاقیت به خرج بدهند.
چه جور خلاقیتهایی؟ در ادامه مطالبی درباره ۸ مورد از عجیب ترین کتابخانه های دنیا خواهید دید:
کتابخانه بیبلیوبورو (Biblioburro) بار کتاب بر پشت الاغ!
یکی از عجیب ترین کتابخانه های جهان وسط کلمبیا راه میرود! تعجب میکنید؟ حق دارید.
این کتابخانه سیار است. کتابها به جای اینکه با نظم و ترتیب بنشینند توی قفسههای کتابخانه، الاغسواری میکنند.
در یکی از عجیب ترین کتابخانه های جهان، کتابها سوار شدهاند بر پشت الاغها!
شاید از خودتان بپرسید کی میرود اینهمه راه را؟
یک خانم معلم به نام خانم لوییز سوریانو.
این فکر بکر از کجا به ذهنش رسید؟
ماجرا از این قرار بود که او دو تا کره الاغ در خانه داشت و میدانست که بچههای روستاهای کلمبیا به کتاب دسترسی ندارند.
این شد که تصمیم گرفت چند تا کتاب را بگذارد پشت الاغهایش و برود پیش بچههای روستا. او هم برای بچهها کتاب میخواند و هم کتابها را امانت میدهد تا دفعه بعد که بیاید و به بچهها سر بزند.
کتابخانه آرما دی اینستراکی (Arma de Instrucci): کتابها توی تانک!
ماشین فورد فالکون به چشم بیشتر مردم دنیا صرفاً یک اتومبیل است که از قضا خیلی جذاب هم نیست. اما در آرژانتین ماجرا فرق میکند:
این ماشین برای مردم آرژانتین یادآور روزهای تلخ دوران حکومتی دیکتاتور است. در آن دوران، ارتش و پلیس های سری برای مقابله با مردم از این ماشین استفاده میکردند. اما اینها چه ربطی به عجیبترین کتابخانههایدنیا دارد؟
یک آدم خلاق به نام رائول لمسوف در آرژانتین پیدا شده و با کمک یک ماشین فالکون مدل ۱۹۷۹ یک کتابخانه سیار ساخته است.
اما چطور؟
با توجه به آنچه گفتیم، ماشین فالکون در خاطره جمعی مردم نماد ترس و وحشت است.
این هنرمند هم یکی از همین ماشینها را به شکل تانک در آورده و آن را پر از کتاب کرده است و در شهرهای کوچکتر که به کتابخانه دسترسی ندارند، دور میزند و به مردم کتاب امانت میدهد.
کتابخانه ایپوس (Epos): قایقی بر آب و پر از کتاب!
ایپوس نام یک کتابخانه قایقی در نروژ است. البته اگر به خاطر بازدید از این کتابخانه به نروژ سفر کردید، حواستان باشد که ایپوس کتابخانهای برای تمام فصول نیست!
این کتابخانه فقط از سپتامبر تا آوریل (شهریور تا فروردین) در آب روانه است.
همهجا هم نمیرود. صرفاً در بین ۲۵۰ ناحیههای مختلف جزیرههای نروژ رفت و آمد می کند تا کتابها را از روی آب به دست مردم کتابخوان برساند.
مشخص نیست که صاحب این ایده چه کسی است اما بعید نیست شعر سهراب را خوانده باشد! و بعد با خودش تکرار کرده باشد:
«قایقی خواهم ساخت/ خواهم انداخت به آب» و در ذهنش اینطور ادامه داده باشد:« پر از کتاب!» و نتیجه؟
راهاندازی یکی از عجیبترین کتابخانههایجهان از سال ۱۹۵۹ که امروز حدود ۶ هزار جلد کتاب در خود جا داده است.
چند ماه قبل از سپتامبر هر سال این ایپوس به اصل خود برمیگررد!
یعنی چه؟ یعنی ادای کتابخانهها را در نمیآورد و به جای اینکه یک کتابخانهی قایقی باشد و در کنار کتابخانههای خاص دنیا جا بگیرد، فقط یک قایق تفریحی معمولی است!
کتابخانه شترها در بیابانهای کنیا
در جستوجوی کتابخانههای عجیب جهان این بار سر از بیابان در آوردیم! شترها سر گذاشتهاند به بیابانهای کنیا و بارشان کتاب است.
کنیا در قاره آفریقا است و محرومیتهای جغرافیایی دارد.
این محدودیتها باعث میشود که آموزش و کتابخوانی بهسادگی برای همه مردم در دسترس نباشد.
مسئولان کتابخانههای عمومی کنیا، در اقدامی خلاقانه کتابها را بار شتر میکنند و آنها را به بیابانهای کنیا میفرستند.
با این تدبیر فرهنگی، حتی بادیهنشینان و ساکنان مناطق دورافتاده و فراموششده نیز از علم و دانش و کتاب بیبهره نمیمانند.
کتابخانه بیبلیوتکا ساندرا پنا بشقابپرندهای در ایتالیا
این کتابخانه که اسمش از شاعر ساندارا پنا گرفته شده از آن هنگام که در سال ۲۰۰۴ دایر شد، تا به حال در گوشه ای از شهر پروجا در ایتالیا می درخشد. این کتابخانه سه طبقه دارد و به شکل یک بشقاب پرنده ساخته شده است.
اما این تنها دلیلی نیست که باعث میشود این کتابخانه هم یکی از عجیبترین کتابخانههای دنیا باشد!
دیوارههای این کتابخانه از جنس شیشه است. آن هم نه شیشه سفید و معمولی. این کتابخانه شیشه صورتی دارد که در هنگام روز نور خورشید را به داخل می برد و در هنگام شب هم بهطرز شگفتآوری میدرخشد.
کتابخانه های مکانیزه،شبانهروزی و بدون دخالت دست!
مطالعه در فضای ساکت کتابخانه همراه با آهنگ دلنشین صدای خشخش ورق زدن و بوی صفحات کتاب برای همه کتابخوانها لذت خاصی دارد. اما کتابخانههای معمولی چه چیزی کم دارد؟
کتابخوانی وقت و ساعت نمیشناسد. برای همین گاهی شاید کسی دلش بخواهد در خارج از ساعات اداری که ساعت کار کتابخانهها است، کتاب امانت بگیرد!
چاره چیست؟ کتابخانههای مکانیزه، بیستوچهارساعته در دسترس، بدون ایجاد مزاحمت برای دیگران، کمککار کتابخوانها خواهند بود.
با این که دستگاههای فروش کتاب از دهه ۱۹۳۰ وجود داشته است اما در سالهای اخیر، استفاده از آنها بیشتر رواج یافته است.
تعداد زیادی از این دستگاهها را در ایستگاههای قطار، خیابانهای پررفتوآمد و مراکز خرید گذاشته شدهاند. در همین سالها، در شهر کانترا کوستا در کالیفرنیا تعداد این کتابخانه های مکانیزه ۸ درصد افرایش پیدا کرده است.
کتابخانههایی به جای باجه تلفن
یکی از عجیبترین کتابخانههایجهان، در باجه تلفن جریان دارد. نمیدانم چند سالتان است اما اگر از متولدان دهه شصت یا قبل از آن باشید، بعید است که با باجه تلفن خاطره نداشته باشید!
آن روزها که هنوز به قرن ارتباطات پا نگذاشته بودیم و وسایل برقراری ارتباطی هنوز به شکل و شمایل امروزی در نیامده بود، آن روزها که از تلفن همراه و لپتاپ و تبلت خبری نبود، مردم برای یک تلفن زدن ساده میرفتند باجه.
اگر هنوز سیسالتان نشده، احتمالاً باجه تلفن هم ندیدهاید! نمیدانید که آدمها چه انتظارها که در صف تلفن میکشیدند و چه دلشورههای شیرینی داشتند! حالا سالهاست جای خالی باجههای تلفن توی خاطرات مردم جا خوش کرده است!
دولت انگلستان به این موضوع توجه داشته که باجه تلفن با خاطرات یک نسل گره خورده است. شاید به همین دلیل بوده که باجههای تلفن را به کتابخانه تبدیل کرده و آنها را از جا در نیاورده است.
کتابخانه انسانی: وقتی آدمها کتاب میشوند!
عجیبترین کتابخانههای جهان با نگاه متفاوت و خلاقانه به وجود میآیند.
پدربزرگ خدابیامرزم همیشه میگفت هر آدمی مثل کتاب است. توی دلش هزار تا قصه دارد.
شاید باور نکنید اما همین جملههای پدربزرگم به یک پروژه جهانی تبدیل شده است!
پروژهای به نام کتابخانه انسانی!
کتابخانه انسانی از دانمارک آغاز شد و اکنون در بیش از ۵۰ کشور دنیا اجرا میشود.
فکرش را بکنید!
وارد جایی میشوید که اسمش کتابخانه است اما در آن به جای اینکه کتابها در کنار هم ردیف شده باشند،
آدمها نشستهاند. آدمهایی که در دل هرکدامشان پر از قصه است.
روی هر آدمی یک برچسب زدهاند، مثل «بیکار» یا «افسرده.»، درست مثل کتابها که هر کدامشان عنوان خاص خودشان را دارند.
بعد از اینکه روبهروی یک نفر نشستید، سی دقیقه وقت دارید به قصهاش گوش کنید.
هدف از راهاندازی پروژه کتابخانه انسانی این بوده که یاد بگیریم آدمها را زود قضاوت نکنیم.
در پایان: بالاخره کتابخانههای عجیب جهان از کجا می آیند؟
تا حالا فکر کردهاید که کتابخانههای عجیب جهان چطور به وجود میآیند؟
پیدا کردن جواب این پرسش، خیلی هم سخت نیست!
کتابخانهها برای اینکه عجیب باشند، فقط کافی است با کتابخانههای معمولی یک فرقی داشته باشند. کتابخانههای عجیب دنیا حاصل ذهن خلاق آدمهای غیرمعمولی است: آدمهایی که اصطلاحا خارج از چارچوب فکر کردهاند یا به قول سهراب، چشمها را شستهاند و جور دیگر دیدهاند.
یکی ممکن است فکرش را از بین در و دیوار پر بدهد و در جایی بهجز ساختمان کتابخانه راه بیندازد، همان کاری که انگلستان با باجه تلفنهای قدیمی انجام داد.
یکی ممکن است قید سکون کتابخانه را بزند و کتابخانههایی راه بیندازد که در آن کتاب و کتابدار و قفسهها در حرکتند.
انگار روی پای خودبند نمیشوند. جالب است که هر کسی به فراخور موقعیت جغرافیاییاش راهی برای این حرکت انتخاب میکند، الاغ، شتر، تانک یا قایق!
جز ساختمان و سکون و شکل قفسهها چهچیز دیگری در کتابخانه هست که تغییر دادنش میتواند آن را به یکی از کتابخانههای خاص دنیا تبدیل کند؟ بله! کتابها. همین نگاه خلاقانه باعث شد کتابخانه انسانی به وجود بیاید.
به نظر شما تغییر در کدام یک از ویژگیهای کتابخانههای معمولی میتواند از آنها کتابخانه عجیب یا کتابخانه خاص بسازد؟
شما تا حالا کتابخانه عجیب دیدهاید؟ اگر درباره کتابخانههای عجیب خاطرهای دارید، خوشحال میشویم برای ما هم تعریف کنید.
خاطرات و نظرات خاص شما این مقاله را خواندنیتر میکند.