احتمالاً از جایی سر و کارتان با چاپ و نشر کتاب افتاده و برایتان سؤال پیش آمده که شابک کتاب چیست؟ بعد آمدهاید به گوگل سر برنید و به جواب برسید که گذرتان به اینجا افتاده است.
اخذ شابک در واقع یکی از اولین قدمهای مسیر پرپیچوخم چاپ کتاب است.
در این مقاله شما را با شابک کتاب آشنا میکنیم.
جهت آشنایی با خدمات سایت چاپ روز میتوانید روی لینک زیر کلیک کنید
شابک یعنی چه؟
شاید تا حالا بارها اسم شابک را شنیده باشید اما آیا میدانید دقیقا یعنی چه؟ شابک سرواژه است.
یعنی حروف اول یک عبارت را کنار هم قرار دادهاند و حاصل آن شده شابک.
یکی از کاربردهای شابک در دنیای چاپ کتاب است و برای همین اگر گذرتان به وادی چاپ کتاب بیفتد، حتماً عبارت شابک کتاب را هم شنیدهاید.
شابک سرواژه این عبارت است: شماره استاندارد بیناللملی کتاب.
در انگلیسی نیز آن را با چهار حرف ISBN نشان میدهند و سرواژه عبارت زیر است:
International Standard Book Number
شابک کتاب چه بخشهایی دارد؟
حالا که متوجه شدید شابک کتاب چیست احتمالاً به شابک پشت جلد کتابها دقت کردهاید و برایتان جالب شده است که شابک کتاب چه قسمتهایی دارد؟
شابک کتاب پنج قسمت دارد. سه قسمت میانی شابک کتاب طول متغییر دارد. طول قسمتهای آغازین و پایانی شابک کتاب ثابت است.
برای تقسیم بندی شابک کتاب و افزایش خوانایی آن در بین بخشهای مختلف این شماره سیزدهرقمی، خط تیره میگذاریم.
پیش از اینکه فرایند چاپ کتاب را آغاز کنید، باید شابک کتاب را با کمک ناشران قانونی برای کتابتان اخذ کنید.
به این نکته هم توجه داشته باشید که هر کتاب شابک اختصاصی خود را دارد.
مثلاً اگر یک کتاب به چاپ دوم برسد، شابک آن با شابک کتاب در چاپ اول متفاوت است.
همچنین، اگر کتاب به شکلهای مختلف منتشر شود، یعنی مثلاً هم کاغذی باشد و هم الکترونیکی، شابکهای آن با هم متفاوت خواهد بود.
بهعبارت دیگر، هر کتاب یک شابک دارد که یکتا و مخصوص خود آن کتاب است. شابک کتاب از این نظر شبیه اثر انگشت ما آدمهاست.
هر شابک از قسمتهای زیر تشکیل شده است:
1-پیششماره
این عدد تنها میتواند عدد ۹۷۸ یا ۹۷۹ باشد و همیشه ۳ رقمی است.
2-شناسه گروه ثبت
برای اشاره به یک منطقه زبانی، یا یک کشور. به این کد «شناسه گروه ثبتی» گفته میشود.
3-شناسه ناشر
کد مربوط به ناشر یا انتشاراتی است که کتاب را منتشر کرده است.
4-شناسه عنوان
کد مربوط به ویراست کتاب است.
5-رقم كنترل زمان چاپ
این بخش همیشه تکرقمی نهایی را نشان میدهد و با استفاده از یک سیستم Modulus 10 با وزنهای متناوب ۱ و ۳ محاسبه میشود.
حروف ISBNقبل از شماره درج خواهد شد. یک نمونه از شابک کتاب:
5-08989-571-0-978 ISBN
جمعبندی
در این مقاله توضیح دادیم که شابک کتاب چیست. شابک در واقع سرواژه عبارت شماره استاندارد بینالمللی کتاب است.
در انگلیسی آن را با ISBN نشان میدهند و سرواژه عبارت زیر است:
International Standard Book Number
شابک کتاب یک شماره یکتا است و برای هر کتابی مخصوص به خود آن است.
شابک برای کتاب مثل اثر انگشت برای آدمهاست. همانطور که اثر انگشت هیچ دو انسانی یکسان نیست، هیچ دو کتابی هم شابک یکسان ندارد و نباید داشته باشد.
اخذ شابک اولین قدم چاپ کتاب است و باید با کمک ناشران معتبر این قدم را بردارید.